بزرگسالان و کودکان ممکن است به انواع مختلفی از ناهنجاریها و تودههای پوستی مبتلا باشند که میتواند از نظر پزشکی یا از نظر زیبایی نگرانکننده باشد. بسیاری از تودههای پوستی مانند خالها، خوشخیم هستند و نیازی به درمان ندارند اگر چه برخی از افراد به دلایل زیبایی تمایل به برداشتن این خالها دارند. برخی دیگر از تودههای پوستی ممکن است پیش سرطانی یا سرطانی باشند که نیاز به انجام اقدامات فوری درمانی دارند. حتماً باید ناهنجاریهای پوستی شما توسط یک متخصص تحت معاینه قرار گرفته شود تا ماهیت توده یا خال ایجاد شده مشخص شده، اقدامات درمانی متناسب برنامه ریزی شده و به اجرا در آید تا نتایج مطلوب از نظر زیبایی حاصل شود.
یک خال متناسب با سایز و محل آن ممکن است نشانه یک نازیبایی یا یک ضایعه برآمده باشد. در برخی موارد اگر خال در محلی قرار گرفته باشد که دائماً ساییده شود یا در هنگام اصلاح مشکل ایجاد کند ممکن است تحریک شده و دچار عفونت شود. متخصصین ما در کلینیک پوست و موی رازی با سالها تجربه برای برداشتن خالها آموزش دیدهاند و میتوانند این کار را با حداقل اسکار ایجاد شده پس از عمل و با حداکثر نتایج زیبایی انجام دهند.
متناسب با نوع ضایعه و محل آن ممکن است نیاز به بخیه کردن نیز وجود داشته باشد. به منظور دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک رازی میتوانید به شمارههای 02188334029 – 02188333259 تماس حاصل فرمایید.
خال چیست؟
یک خال یک ضایعه خوشخیم پوستی است که در محل تکثیر سلولهای پیگمنت (ملانوسیتها) ایجاد میشود. بهتر است به آن خال گوشتی ملانوسیتی گفته شود و در برخی موارد هم به آن خال گوشتی گفته میشود. خال سیاه یا قهوهای شامل ملانین پیگمنت است بنابراین به آن خال گوشتی پیگمنتی نیز گفته میشود. خال ممکن است به صورت مادرزادی وجود داشته باشد یا پس از مدتی روی پوست شکل بگیرد که به آن خال گوشتی اکتسابی هم گفته میشود. خالهای گوشتی مادرزادی و اکتسابی انواع مختلفی دارند که برخی از آنها عبارتند از:
علل ایجاد خال چیست؟
- به صورت طبیعی ایجاد میشوند.
- قرار گرفتن در معرض خورشید
- سابقه خانوادگی
- بلوغ
- بارداری
- پیری
- توزیع نامتناسب سلولهای ملانوسیتی
مشخصات بالینی و ظاهری خالهای گوشتی چیست؟
ظاهر خالهای گوشتی از نظر ظاهری، درماتوسکوپی و بافتشناسی بسیار متنوع است.
- خالهای گوشتی ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند.
- ظاهر خالها متفاوت بوده و به محل ایجاد آن بستگی دارد.
- ممکن است خالهای برجسته یا صاف باشند.
- این خالها از نظر رنگ متفاوت هستند و ممکن است صورتیرنگ یا به رنگ گوشت متمایل به قهوهای تیره، آبی یا سیاه باشند.
- رنک خالهای افرادی که پوست روشن دارند، روشن بوده و افرادی که پوست تیره دارند معمولاً خالهایی به رنک قهوهای تیره یا سیاه پیدا میکنند.
- با این که بیشتر خالها دایرهای یا بیضیشکل هستند اما ممکن است در برخی موارد این خالها اشکال نامتعارفی داشته باشند.
- اندازه این خالها ممکن است از قطر چند میلیمتر تا چند سانتیمتر باشد.
دو نوع شایع خالهای گوشتی عبارتند از :
خالهای گوشتی مادرزادی
خالهای گوشتی مادرزادی خالهایی هستند که از زمان تولد روی پوست وجود دارند. این خالها روی پوست حدود یک درصد از افراد ایجاد شده و ممکن است به ملانوما (سرطان) تبدیل شوند.
خالهای گوشتی دیسپلازی
خالهای گوشتی دیسپلازی خالهایی هستند که از نظر شکل غیرعادی بوده و بزرگتر از حد متوسط هستند (بزرگتر از پاککن ته مداد). این خالها رنگهای متفاوتی دارند و ممکن است مرکز آنها قهوهای تیره باشد و رنگ لبههای آن روشنتر باشد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
معمولاً خالها به صورت فیزیکی و از روی ظاهر تشخیص داده میشوند. اگر در تشخیص این خالها شکی وجود داشت میتوان به یک متخصص مراجعه کرده تا بتواند تصاویر درماتوسکوپی از این خالها بگیرد. این اقدامات در موارد زیر اهمیت زیادی پیدا میکند:
- سایز، شکل، ساختار یا رنگ خال تغییر پیدا کند.
- خال جدید در بزرگسالی ایجاد شود. (بعد از 40 سالگی)
- نوع خال متفاوت از خالهای دیگر موجود روی بدن بیمار باشد. (به اصطلاح جوجه اردک زشت)
- نامتقارن، با لبههای نامشخص و با تنوع رنگ باشد و قطر آن بیش از 6 میلیمتر باشد.
- خونریزی داشته باشد، پوستهپوسته شده یا خارشی باشد.
بیشتر ضایعات پوستی با این مشخصات واقعاً بدون خطر بوده و توسط متخصص به وسیله درماتوسکوپی معاینه و ارزیابی میشوند. تصویربرداری درماتوسکوپیک دیجیتالی کوتاه مدت ممکن است برای تشخیص تغییرات تدریجی ضایعات مشکوک صاف به کار برده میشود.
اقدامات درمانی
جراحی اصلاحی
هدف از برداشتن خال گوشتی خوشخیم برآمده، دستیابی به نتایج مطلوب زیبایی است. در این روش از یک تیغ یا قیچی جراحی صاف برای برداشتن خال استفاده میشود (ما آن را اصلاح کرده تا سطح پوست صاف شود). با این روش نتایج مطلوب زیبایی تأمین شده که دو ویژگی دارد. ویژگی اول این که باید خال به اندازهای برآمده باشد که به راحتی بتوان آن را اصلاح کرد و ویژگی دوم این که خال گوشتی در محلی قرار داشته باشد که بتوان آن را با به جاماندن حداقل اسکار برداشت. یک مثال برای محل خوب، صورت است. یک مثال برای محل بد، قفسه سینه یا شانهها است. به هر حال، حتی خالهای موجود در محلهای بد را میتوان اصلاح کرد تا نتایج مطلوب از نظر زیبایی حاصل شود.
عمل جراحی برشی
این نوع روش جراحی برای خالهای که باید به طور کامل برداشته شوند مناسب است بنابراین باید توسط یک پاتولوژیست در زیر میکروسکوپ مورد ارزیابی قرار گیرد. این روش بیشتر برای خالهای گوشتی یا خالهایی که مشکوک به سرطانی بودن هستند به کار برده میشود. جراح از قیچی جراحی برای ایجاد شکاف مستقیم روی پوست استفاده میکند. در این روش احتمال به جا ماندن اسکار افزایش مییابد. در مواردی که فرد به سرطان پوست مبتلا است، بافت زیرین پوست نیز باید برداشته شود. در این روش کل ضایعه پوستی برداشته شده و احتمال عود دوباره آن از بین میرود.
کرایوتراپی
کرایوتراپی یک روش برای برداشت خالهای گوشتی است که در آن از اکسید نیتروژن برای فریز کردن خال استفاده میشود. این روش بدون درد انجام میشود و نیازی به بیهوشی ندارد همچنین روشی ارزان محسوب میشود اما اثربخشی آن کم است و ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی زیادی مانند تحریک و تاول تا 2 الی 3 ماه پس از انجام عمل جراحی شود.
برداشتن خال به وسیله لیزر
لیزر درمانی برای برداشتن خال صورت کوچک به کار برده میشود. این راحتترین روش است که با استفاده از انرژی نور برای تجزیه خال به کار میشود. لیزر برای برداشتن خال صورت، عروق خونی را بسته و بافتی که باید برداشته شود را بخار میکند؛ بنابراین نیازی به برش پوست و بخیه کردن وجود ندارد. به علاوه، لیزر درمانی برای برداشتن خال صورت، اسکار کمی ایجاد میکند. برخی بیماران گزارش دادهاند که در زمان لیزر درمان احساس سوزن سوزنی شدن داشته یا احساس میکنند که به وسیله یک تسمه درهم فشرده میشوند. پس از انجام لیزر درمانی در محل خال یک زخم ایجاد میشود. معمولاً این زخم پس از دو هفته خودبهخود بهبود مییابد. به مرور زمان، ممکن است قرمزی جزئی در محل زخم ایجاد شود. این قرمزی پوست نیز بهخودیخود از بین میرود.
آیا اسکاری روی پوست باقی میماند؟
پس از برداشت هر خال این احتمال وجود دارد که جای زخم آن روی پوست باقی بماند. متخصصین پوست ما از روشها و تکنیکهای مختلفی برای کاهش باقیماندن اسکار استفاده میکنند و در صورتی که اسکاری باقی بماند جزئی خواهد بود. ممکن است پوست برخی بیماران بلافاصله پس از انجام عمل دچار سوزش شود. متخصصین در صورت لزوم دستورالعملهای مراقبتی پس از عمل را به شما میدهند که به روش درمانی انتخابی شما بستگی دارد.
مراقبتهای پس از عمل
پس از انجام عملهای برداشتن خالهای گوشتی شما باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- دو مرتبه در روز با آب و پراکسید هیدروژن رقیق محل زخم را بشورید.
- از کرمهای آنتیبیوتیک استفاده کرده و بانداژ را تمیز نگه دارید. (شما ممکن است شنیده باشید که هوا به بهبودی زخمها کمک میکند اما مطالعات نشان میدهد زمانی که روی زخمهای کرمهای آنتیبیوتیک مالیده شده و روی آن بسته میشود سریعتر بهبود مییابد)
- استفاده از ویتامین E میتواند به بهبود زخم کمک کرده. بهتر است تا بهبودی کامل زخم صبر کنید. (استفاده سریع از ویتامین E باعث کند شدن فرایند بهبودی شده و زخم را بدتر میکند)
هزینه
هزینهها به نوع عمل مورد استفاده و عوامل دیگر مانند سایز، عمق و محل خال بستگی دارد.