اگر موهای شما در حال ریزش بوده و فکر میکنید که تنها راه حل مشکل شما انجام عمل کاشت مو است شما تنها نیستید. افراد مختلفی در سرتاسر دنیا وجود دارند که برای بهبود ظاهر خود و افزایش اعتماد به نفس عمل کاشت مو را در نظر میگیرند. با این وجود کاشت یا پیوند مو یک عمل جراحی بوده و خطر بروز عوارض جانبی در آن وجود خواهد داشت. پس قبل از این که برای انجام این عمل تصمیم گیری کنید بهتر است با مشاوره با پزشک خود در مورد عوارض جانبی این روش اطلاعات کسب کنید. این کار به شما کمک میکند تا بتوانید به صورت آگاهانه تصمیم گرفته و با اعتماد به نفس کامل برای انجام این عمل قدم بردارید.
عوارض جانبی شایع در عمل کاشت مو
عمل کاشت مو از حدود 30 سال پیش با تکنیک برداشت بیضوی رواج پیدا کرد. در دههی اخیر ترجیح بیماران به تکنیک برداشت واحد فولیکولی تغییر یافته است. تکنیک برداشت بیضوی باعث ایجاد اسکارهای خطی بر روی پوست سر شده در حالی که تکنیک برداشت فولیکولی اسکارهای ریزی ایجاد میکند که به راحتی قابل پوشانده شدن هستند. با این وجود هر تکنیک جراحی عوارض جانبی محدودی را به همراه خواهد داشت. در این جا به عوارض جانبی تکنیکهای مختلف کاشت مو خواهیم پرداخت.
ریزش مو
هنگام انجام عمل کاشت مو، ممکن است فکر کنید که موهای شما به طور مستقیم رشد و پرپشتتر میشوند. اما در واقع، بیشتر افراد در ابتدا با ریزش مو مواجه خواهند شد که این یک فرآیند طبیعی پس از عمل کاشت مو است. بعد از ریزش ساقهی مو، ریشهی آن در محل خود باقی میماند و در نهایت دوباره رشد خواهد کرد. معمولاً تا 2 تا 3 هفته پس از عمل کاشت مو، ریزش ادامه دارد و میتوان 3 تا 4 ماه بعد از آن شروع به رشد موها کرد. در برخی موارد، ممکن است موهای موجود در منطقهی کاشت نیز به دلیل استرس وارد شده به واسطهی جراحی دچار ریزش شوند. این مشکل نادر است ولی موهای ریزشیافته پس از چند ماه دوباره رشد خواهند کرد.
خونریزی
دربارهی خونریزی، هر چه تکنیکی برای کاشت مو استفاده شود، بریدگیهایی بر روی پوست ایجاد خواهد شد و مقداری خون از دست خواهد رفت. اگرچه انجام این عمل توسط پزشک ماهر میتواند میزان خونریزی را کاهش دهد، اما پس از جراحی نیز احتمال خونریزی وجود دارد که با فشار دادن یک گاز بر روی آن میتوان آن را متوقف کرد. بنابراین، لازم است که بیمار هرگونه داروی ضد انعقاد یا بیماریهای انعقادی را با پزشک خود مطرح کند.
عفونت
اگر پزشک ماهری را انتخاب کردهاید نیازی به نگرانی از جهت ایجاد عفونت نخواهید داشت. ولی حتی در بهترین شرایط و انجام جراحی در پیشرفتهترین مراکز نیز احتمال بروز عفونت وجود داشته که میتوان آن را با یک دورهی کوتاه آنتی بیوتیک درمان کرد.
درد
عمل پیوند یا کاشت مو با هر تکنیکی یک عمل جراحی بوده و باید انتظار درد را داشته باشید به خصوص در صورت انجام تکنیک پیوند واحدی فولیکولی (FUT). در اکثر موارد پزشک از داروهای آرام بخش و بی حسی استفاده کرده ولی در موارد نادر ممکن است درد و ناراحتی پس از پایان جراحی نیز وجود داشته باشند. پزشک به منظور رفع این مشکل در دوران بهبودی داروی مسکن برای شما تجویز میکند. در برخی از موارد ممکن است بیمار در سر خود احساس کشیدگی کند. در این موارد مصرف استامینوفن کافی خواهد بود.
خارش
احتمالاً شایعترین عارضهی جانبی عمل کاشت مو خارش بوده و بسیاری از افرادی که این عمل را انجام میدهند دچار این مشکل خواهند شد. خارش در اثر ایجاد پوستههای روی موهای پیوندی بروز پیدا میکند. بهترین راه برای رفع این مشکل اسپری کردن محلول مخصوصی است که به شما داده میشود. همچنین شستن سر با استفاده از شامپوی ملایم یا شامپوی تجویز شده در طی هفتهی اول بهبودی میتواند تأثیر قابل توجهی داشته باشد. خارش نیز همانند دیگر عوارض جانبی در طی چند روز از بین خواهد رفت. بعضاً این مشکل در اثر استفاده از ماینوکسیدیل ایجاد میشود که لازم است تا مصرف این دارو قطع شود.
تورم
این عارضهی جانبی نیز بسیار شایع بوده و در اکثر افرادی که عمل پیوند مو را انجام میدهند دیده میشود. با این حال ممکن است محل بروز تورم در هر فرد متفاوت باشد. بدین صورت که برخی از افراد دچار تورم در ناحیهی پیشانی شده ولی برخی دیگر در اطراف چشمهای خود دچار تورم میشوند. در موارد خاص ممکن است دور چشم بیمار کبود شود. معمولاً این تورم در عرض چند روز از بین رفته ولی در غیر این صورت بهتر است تا به پزشک خود مراجعه کنید.
بی حسی
بی حسی معمولاً در اثر بریده شدن اعصاب در روش FUT ایجاد میشود. البته در کلینیک ما جراح تنها در لایهی سطحی پوست باقی مانده و بدین صورت از ایجاد بی حسی جلوگیری میشود.
ایجاد بافت اسکار
اگر از تکنیک FUE استفاده کردهاید اسکارهای ریزی بر روی پوست سر شما ایجاد شده و در طی چند هفته از بین میروند. به علاوه زمانی که موهای جدید رشد کردند میتوان این اسکارهای نقطهای را مخفی کرد. با این حال در صورت انجام تکنیک FUT ممکن است یک اسکار خطی بر روی پوست سر شما باقی بماند که با رشد مناسب موها و انتخاب لباس مناسب از این نظر نیز جای نگرانی نخواهید داشت.
کیست
این مشکل زمانی رخ میدهد که فولیکولهای پیوندی در زیر پوست گیر بیفتند. در حالی که در اکثر موارد کیستها به شکل خوشههایی از کورک پدیدار میشوند تنها در موارد نادر انواع شدیدتر کیست دیده خواهند شد. معمولاً این کیستها در طی چند هفته از بین میروند ولی در غیر این صورت ممکن است لازم باشد تا مجدداً به پزشک مراجعه کنید.
سکسکه
ممکن است عجیب به نظر برسد ولی سکسکه یکی دیگر از عوارض جانبی در افرادی است که عمل کاشت مو انجام میدهند. این عارضه بسیار نادر بوده و معمولاً تنها چند روز باقی میماند.
رشد نامناسب موها
در صورتی که جراح موها را به درستی در ناحیهی گیرنده پیوند نزند نتایج نامناسبی ایجاد خواهند شد. درنتیجه ضروری است که تنها از فولیکولهای سالم مو برای پیوند استفاده شود. در غیر این صورت ممکن است پیوند موفقیت آمیز نبوده و فولیکول پس از انجام عمل کنده شود. عوامل دیگری نیز در رشد موها دخیل هستند. ازجمله این عوامل میتوان به دیابت، سیگار کشیدن بیش از حد و آسیب ناشی از نور خورشید اشاره کرد.
نقش کلینیک در پیشگیری از عوارض کاشت مو
برای داشتن نتیجهی خوب از عمل پیوند مو، انتخاب کلینیک مناسب بسیار مهم است. در ادامه به نکاتی اشاره میکنیم که برای انجام بیخطر کاشت مو و داشتن نتایج ماندگار، حتما باید رعایت شوند:
1. مطمئن شوید که کلینیک انتخابی شما نکات بهداشتی را به طور کامل رعایت کرده و تجهیزات مورد استفاده در آن به روز هستند.
2. مطمئن شوید که کلینیک انتخابی شما از قوانین ISHRS پیروی میکند. یکی از این قوانین الزام برداشت و کاشت مو توسط پزشک و ممنوعیت انجام این کار توسط تکنسین است.
3. مطمئن شوید که کلینیک انتخابی شما پروتکلهای استاندارد را رعایت میکند.
4. مطمئن شوید که پزشک جراح شما تجربهی کافی برای انجام این عمل جراحی را دارد.
5. مطمئن شوید که کلینیک انتخابی شما پیشنهاد انجام 3500 تا 4500 پیوند در روش FUE را نمیدهد چراکه این کار از نظر پزشکی توصیه نشده و میتواند مشکلاتی از قبیل تلوژن افلوویوم ایجاد کند.
6. در صورتی که کلینیک انتخابی شما روش FUE را به عنوان بهترین تکنیک ارائه میکند، یعنی تجربه و امکانات لازم برای انجام FUT در اختیار نبوده و یا انجام پیوند به صورت غیر اخلاقی توسط تکنسینها انجام میشود.
در نهایت، برای داشتن نتیجهای مطلوب و جلوگیری از بروز عوارض جانبی، بهتر است این جراحی را با برنامهریزی عاقلانه انجام دهید. در صورت بروز هرگونه علامت غیرعادی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
سؤالات متداول
در این قسمت به برخی از مراقبتها و دانستیهای لازم دربارهی کاشت مو پاسخ داده شده است:
بهبودی پس از انجام کاشت مو چقدر زمان خواهد برد؟
عمل کاشت مو نرخ موفقیت بالایی داشته و نیازی به بستری در بیمارستان نخواهید داشت. بهبودی پس از انجام کاشت به روش FUE در حدود 1 هفته و به روش FUT در حدود 2 هفته زمان نیاز خواهد داشت. در طی این مدت توصیه میشود که انجام هرگونه فعالیت فیزیکی را کنار گذاشته و یک سبک زندگی بی تحرک را پیش بگیرید.
چه زمانی پس از انجام پیوند میتوانم به طور عادی موهای خود را بشویم؟
معمولاً توصیه میشود که پس از انجام جراحی تا مدتی به پوست سر خود استراحت دهید. پس لازم است تا به مدت 48 ساعت از شستشوی سر خود پرهیز کنید.
در روز سوم تا پنجم پس از عمل میتوانید سر خود را به آرامی شستشو دهید. مراقب باشید که جریان مستقیم آب بر روی سر شما برخورد نکرده و دمای آب کم یا زیاد نباشد. پس از ریختن پوستههای روی سر و کاهش حساسیت پوست میتوانید به طور عادی شستن سر خود را ادامه دهید.
خوابیدن پس از انجام کاشت مو چگونه خواهد بود؟
نحوهی خوابیدن شما پس از انجام عمل پیوند مو میتواند تا حد زیادی بر میزان راحتی و نتیجهی عمل تاثیرگذار باشد.
در طی چند شب اول پس از عمل باید به هنگام خواب سر خود را کمی بالا نگه دارید. این کار به کاهش تورم کمک کرده و روند بهبودی پس از جراحی شما را آسانتر میکند.
مراقب باشید که هیچ جسمی بر روی پوست سر شما کشیده نشود تا از کنده شدن و افتادن فولیکولهای پیوندی جلوگیری شود. در صورتی که از روش برداشت خطی استفاده کردهاید و جای زخم آن در پشت سر شما قرار دارد بهتر است در چند شب اول پس از جراحی به پهلو بخوابید تا فشاری بر روی زخم وارد نشود. به منظور مراقبت از موهای پیوندی لازم است تا از خوابیدن بر روی شکم خودداری کنید.
آیا میتوان پس از انجام کاشت مو از کلاه استفاده کرد؟
بعد از انجام این روش، احتمالاً به دلایل مختلفی نیاز خواهید داشت تا سر خود را بپوشانید و این ممکن است باعث پرسش در مورد مشکلات استفاده از کلاه برای شما شود. عمل کاشت فولیکولهای مو در پوست سر حدود 3 روز طول میکشد تا به طور کامل در پوست سر جای بگیرند. توصیه میشود که قبل از اعمال فشار به فولیکولها، صبر کنید تا آنها به طور کامل در پوست سر جای بگیرند. ممکن است پزشک به شما توصیه کند که تا 7 الی 10 روز از استفاده از کلاه خودداری کنید.
پس از انجام کاشت مو تا چه مدتی باید از نور خورشید دوری کرد؟
پس از انجام عمل کاشت مو، باید تا حدود 2 هفته از تابش مستقیم آفتاب خودداری کنید زیرا پوست سر شما بسیار حساس به سوختگی از نور خورشید خواهد بود. در صورت نیاز به خروج از منزل در این مدت، باید زمان خروج خود را کوتاه نگه دارید و از استفاده از کلاه یا دستمال سر برای محافظت از پوست سر استفاده کنید. باید سر خود را پوشانده و از تابش مستقیم آفتاب جلوگیری کنید تا زمانی که ناراحتی، تورم و حساسیت پوست کاملاً برطرف شود.
به یاد داشته باشید که تنها پس از بهبود کامل زخمها میتوانید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. میتوانید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید تا زمانی که موها به طور کامل رشد کنند و پوست سر پوشیده شود.
آیا عرق کردن بعد از انجام کاشت مو مضر است؟
با وجود اینکه عرق کردن نمیتواند باعث آسیب به فولیکولهای پیوندی و اختلال در روند جای گرفتن آنها شود، میتواند محیطی مناسب برای رشد عفونت را فراهم کند. به همین دلیل لازم است تا از انجام فعالیتهایی که منجر به تعریق زیاد میشوند خودداری کنید. سعی کنید از ورزش سنگین، استفاده از سونا بخار و فعالیتهایی از این قبیل دوری کنید.
آیا پس از انجام کاشت مو میتوانم از اسپری مو استفاده کنم؟
از آن جایی که پوست سر شما پس از انجام پیوند مو حساس است باید در مورد استفاده از محصولاتی که میتوانند منجر به آسیب شوند مراقب باشید. اسپری مو معمولاً حاوی مواد شیمیایی مضر بوده که میتواند باعث آسیب به پوست شده و از طریق روزنههای پوست به آن وارد شود. لازم است تا به مدت 1 الی 2 هفته پس از جراحی خود از مصرف اسپری مو خودداری کرده و قبل از شروع استفاده از این محصولات با جراح خود مشورت کنید.