بیماران بزرگسال و کودکان ممکن است به انواع مختلفی از ناهنجاریها و تودههای پوستی مبتلا شوند که از نظر پزشکی یا زیبایی نگرانکننده باشند. اکثر تودههای پوستی مانند خالها، بیخطر هستند و نیازی به درمان ندارند، با این حال برخی از افراد به دلایل زیبایی تمایل به برداشتن آنها دارند. همچنین، برخی دیگر از تودههای پوستی ممکن است پیش سرطانی یا سرطانی باشند که نیاز به انجام اقدامات فوری درمانی دارند. بنابراین، باید ناهنجاریهای پوستی توسط یک متخصص مورد معاینه قرار گیرند تا ماهیت توده یا خال مشخص شود و برنامههای درمانی مناسب برای رسیدن به نتایج مطلوب از نظر زیبایی اجرا شود.
یک خال متناسب با سایز و محل آن ممکن است نشانه یک نازیبایی یا یک ضایعه برآمده باشد. در برخی موارد اگر خال در محلی قرار گرفته باشد که دائماً ساییده شود یا در هنگام اصلاح مشکل ایجاد کند ممکن است تحریک شده و دچار عفونت شود. متخصصین ما در کلینیک پوست و موی رازی با سالها تجربه برای برداشتن خالها آموزش دیدهاند و میتوانند این کار را با حداقل اسکار ایجاد شده پس از عمل و با حداکثر نتایج زیبایی انجام دهند.
متناسب با نوع ضایعه و محل آن ممکن است نیاز به بخیه کردن نیز وجود داشته باشد. به منظور دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک رازی میتوانید به شمارههای 02188334029 – 02188333259 تماس حاصل فرمایید.
خال چیست؟
یک خال یک ضایعه خوشخیم پوستی است که در محل تکثیر سلولهای پیگمنت (ملانوسیتها) ایجاد میشود. بهتر است به آن خال گوشتی ملانوسیتی گفته شود و در برخی موارد هم به آن خال گوشتی گفته میشود. خال سیاه یا قهوهای شامل ملانین پیگمنت است بنابراین به آن خال گوشتی پیگمنتی نیز گفته میشود. خال ممکن است به صورت مادرزادی وجود داشته باشد یا پس از مدتی روی پوست شکل بگیرد که به آن خال گوشتی اکتسابی هم گفته میشود. خالهای گوشتی مادرزادی و اکتسابی انواع مختلفی دارند که برخی از آنها عبارتند از:
علل ایجاد خال چیست؟
- به صورت طبیعی ایجاد میشوند.
- قرار گرفتن در معرض خورشید
- سابقه خانوادگی
- بلوغ
- بارداری
- پیری
- توزیع نامتناسب سلولهای ملانوسیتی
مشخصات بالینی و ظاهری خالهای گوشتی چیست؟
ظاهر خالهای گوشتی از نظر ظاهری، درماتوسکوپی و بافتشناسی بسیار متنوع است.
- خالهای گوشتی ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند.
- ظاهر خالها متفاوت بوده و به محل ایجاد آن بستگی دارد.
- ممکن است خالهای برجسته یا صاف باشند.
- این خالها از نظر رنگ متفاوت هستند و ممکن است صورتیرنگ یا به رنگ گوشت متمایل به قهوهای تیره، آبی یا سیاه باشند.
- رنک خالهای افرادی که پوست روشن دارند، روشن بوده و افرادی که پوست تیره دارند معمولاً خالهایی به رنک قهوهای تیره یا سیاه پیدا میکنند.
- با این که بیشتر خالها دایرهای یا بیضیشکل هستند اما ممکن است در برخی موارد این خالها اشکال نامتعارفی داشته باشند.
- اندازه این خالها ممکن است از قطر چند میلیمتر تا چند سانتیمتر باشد.
دو نوع شایع خالهای گوشتی عبارتند از :
خالهای گوشتی مادرزادی
خالهای گوشتی مادرزادی خالهایی هستند که از زمان تولد روی پوست وجود دارند. این خالها روی پوست حدود یک درصد از افراد ایجاد شده و ممکن است به ملانوما (سرطان) تبدیل شوند.
خالهای گوشتی دیسپلازی
خالهای گوشتی دیسپلازی خالهایی هستند که از نظر شکل غیرعادی بوده و بزرگتر از حد متوسط هستند (بزرگتر از پاککن ته مداد). این خالها رنگهای متفاوتی دارند و ممکن است مرکز آنها قهوهای تیره باشد و رنگ لبههای آن روشنتر باشد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
خالها معمولاً با توجه به ویژگیهای فیزیکی و ظاهری آنها تشخیص داده میشوند. در صورتی که در تشخیص خالها شک وجود داشته باشد، بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کرده و تصاویر درماتوسکوپی از آنها بگیرید. این روش در موارد زیر بسیار مهم است:
- در صورتی که سایز، شکل، ساختار یا رنگ خال تغییر کند.
- در صورتی که خال جدید در بزرگسالی ایجاد شود (بعد از ۴۰ سالگی).
- در صورتی که نوع خال متفاوت از خالهای دیگر موجود روی بدن باشد (به اصطلاح جوجه اردک زشت).
- در صورتی که خال نامتقارن با لبههای نامشخص و با تنوع رنگ باشد و قطر آن بیش از ۶ میلیمتر باشد.
- در صورتی که خال خونریزی داشته باشد، پوستهپوسته شده یا خارشی باشد.
بیشتر ضایعات پوستی با این ویژگیها بدون خطر هستند و توسط متخصص پوست با استفاده از درماتوسکوپی معاینه و ارزیابی میشوند. تصویربرداری درماتوسکوپیک دیجیتالی کوتاه مدت ممکن است برای تشخیص تغییرات تدریجی ضایعات مشکوک به کار برده شود.
اقدامات درمانی
جراحی اصلاحی
هدف از برداشتن خال گوشتی خوشخیم برآمده، دستیابی به نتایج مطلوب زیبایی است. در این روش از یک تیغ یا قیچی جراحی صاف برای برداشتن خال استفاده میشود (ما آن را اصلاح کرده تا سطح پوست صاف شود). با این روش نتایج مطلوب زیبایی تأمین شده که دو ویژگی دارد. ویژگی اول این که باید خال به اندازهای برآمده باشد که به راحتی بتوان آن را اصلاح کرد و ویژگی دوم این که خال گوشتی در محلی قرار داشته باشد که بتوان آن را با به جاماندن حداقل اسکار برداشت. یک مثال برای محل خوب، صورت است. یک مثال برای محل بد، قفسه سینه یا شانهها است. به هر حال، حتی خالهای موجود در محلهای بد را میتوان اصلاح کرد تا نتایج مطلوب از نظر زیبایی حاصل شود.
عمل جراحی برشی
این نوع روش جراحی برای خالهای که باید به طور کامل برداشته شوند مناسب است بنابراین باید توسط یک پاتولوژیست در زیر میکروسکوپ مورد ارزیابی قرار گیرد. این روش بیشتر برای خالهای گوشتی یا خالهایی که مشکوک به سرطانی بودن هستند به کار برده میشود. جراح از قیچی جراحی برای ایجاد شکاف مستقیم روی پوست استفاده میکند. در این روش احتمال به جا ماندن اسکار افزایش مییابد. در مواردی که فرد به سرطان پوست مبتلا است، بافت زیرین پوست نیز باید برداشته شود. در این روش کل ضایعه پوستی برداشته شده و احتمال عود دوباره آن از بین میرود.
کرایوتراپی
کرایوتراپی یک روش برای برداشت خالهای گوشتی است که در آن از اکسید نیتروژن برای فریز کردن خال استفاده میشود. این روش بدون درد انجام میشود و نیازی به بیهوشی ندارد همچنین روشی ارزان محسوب میشود اما اثربخشی آن کم است و ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی زیادی مانند تحریک و تاول تا 2 الی 3 ماه پس از انجام عمل جراحی شود.
برداشتن خال به وسیله لیزر
استفاده از لیزر درمانی برای برداشتن خالهای صورت کوچک یک روش موثر و راحت است. این روش از انرژی نور برای تجزیه خالها استفاده میکند و به عنوان یکی از راههای آسانتر برای از بین بردن آنها شناخته میشود. با استفاده از لیزر، عروق خونی بسته میشوند و بافت مورد نظر برای برداشتن، به شکل بخار تبدیل میشود، بنابراین نیازی به برش پوست و بخیه کردن نیست. علاوه بر این، لیزر درمانی برای برداشتن خالهای صورت، اسکار کمتری ایجاد میکند. برخی از افراد ممکن است در طول جلسات لیزر درمانی احساس سوزش یا فشار ملایمی را تجربه کنند. پس از انجام این روش، یک زخم کوچک در محل خال ایجاد میشود که معمولاً در طی دو هفته بهطور خودبخود بهبود مییابد. در برخی موارد، ممکن است پوست در محل زخم بهطور موقت قرمز شود، اما این قرمزی بهطور طبیعی از بین میرود.
آیا اسکاری روی پوست باقی میماند؟
بعد از از برداشتن هر خال، احتمال باقیماندن زخم روی پوست وجود دارد. متخصصان پوست از روشها و تکنیکهای مختلفی برای کاهش اثرات زخم استفاده میکنند و در صورت باقیماندن زخم، آن بسیار کوچک خواهد بود. بعضی از بیماران ممکن است بلافاصله پس از جراحی دچار سوزش شوند. در صورت لزوم، متخصصان دستورالعملهای مراقبتی پس از جراحی را توصیه میکنند که به روش درمانی انتخابی شما وابسته است.
مراقبتهای پس از عمل
پس از انجام جراحی برداشتن خالهای گوشتی، شما باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- دو بار در روز محل زخم را با آب و پراکسید هیدروژن رقیق بشورید.
- از کرمهای آنتیبیوتیک استفاده کرده و بانداژ را تمیز نگه دارید. (استفاده از کرمهای آنتیبیوتیک و بسته بندی زخم باعث بهبود سریعتر زخم میشود)
- استفاده از ویتامین E میتواند به بهبود زخم کمک کند، اما بهتر است تا بهبودی کامل زخم صبر کنید. (استفاده زود هنگام از ویتامین E ممکن است فرایند بهبودی را کند کندتر کند)
هزینه
هزینهها به نوع عمل مورد استفاده و عوامل دیگر مانند سایز، عمق و محل خال بستگی دارد.